بایگانی برای ‘آثار هنری و ادبی’

اَشعار

---

شعر از روح الله پهلوری

مهد قومس از وجود چند شهر
یکه تاز دین و فرهنگ و هنر
دین اگر خواهی سراسر مومنند
مومن و وارسته و هم عالمند
چون گذر در شاهرود و دامغان
یا که نه ! اصلا تمام استان
غالبا فرهنگی و اهل هنر
لیک مطلب را بباید مختصر
مرد را باید شجاعت داشتن
هم بزرگی هم سیاست داشتن
من نجستم !! هیچ جای این دیار
جز به پلور ، سرزمین ماندگار
هست چندین تیره از مردان نیک
پلوری باشند تمامی چون رفیق
نامداران شجاعت پیشه اند
مردمانی سخت کوش، با ریشه اند
بارالها در پناه دین و دار
پروری را زنده و پاینده دار
هر کجا باشند این وابستگان
در پناه حضرتت ایمن بدان

---

نصاب پِلوِری ( پروری )

 اثر محمدرضا گودرزی پروری

   بیست و هشت مرداد ماه ۱۳۹۱

برابر با آسمان روز(۲۷) ساماه ۱۵۲۴تبری

 زادگاه و ملک من پرور بود

از رم و پاریس بالاتر بود

جایگاه شیر مردان و یلان

سرو کوهی و نشان سبز آن

سرزمین قهرمانان جوان

آن شهیدانی که رفتندآسمان

آشنا شو با کلام پروری

هست خویشاوند لفظ پهلوی

 بشنو از گودرزی شیرین سَخُن

فاعلاتن فاعلاتن فاعِلُن

 فیه پارو و گلو آمد گَلی

دان کبوتر کوهی ،  کوتِر چمبلی

توم زمان و نُج جوانه ، ما اِما

مویه موری ، رقص می باشد سِما

ذره سِرسیک و پرستو چِلچِلا

آذرخش اَلب و چراغ آمد چِلا

کوته و معلول و لنگ و دَره ، کال

صمغ اَنگُم ، برگ ولگ و شاخه خال

تاس بی مو و بز نر کَل بود

سازه جارو ، موش خانه گَل بود

 

 فرخه جُن رسوا و مشکل کَل کَله 

آنکه خال قهوه ای دارد اَلِه

غاز سیکا و حواصیل غاز کالِنگ

شوپه شب پا و چمن زاران اِلِنگ

گپ سخن ، زردک گَزِر ، شلغم شَلِم

بانگ و فریاد عروسی اِشتِلم

خار روی هر گون  باشد تَلی

کَش بغل ، پهلو پلی ، آلو هَلی

بیشه لیلِم ، قله کوه هم کَلِه

لرزه خُنِش ، گوشه وکنج است، وَلِه

نام سبزی تَچ چولا ، حالا اِسا

چِر پدر ، خواهر دِدا ، مامان نِنا

پوسته کُل ، آل و خاندان تَب لَبه

خاله مِرخا باشد و بابا بِبِه 

گاو ماده منگو ، یکسالش تَلِم 

استخوان ساق پا باشد قَلِم

سرفه کالِش ، دان تهوع اِزمِره

ترکه شیش و شیهه اسبان شِرِه

نغمه تبری ، بازی و کا، بِن برُش

جمعه روزآدینه ، جنبش رکّ و رُش

گاو نر وِرزا  ، چرا باشد چِکا

سرو کوهی اُرس و تخمش جَر کِکا

آل و فرزندان شود  زا و  زِکا

الِّه کرکس ، هسته باشد اِستِکا

عنکبوت است وَند و سنجد پِشتِنه

نعل نال و روزِ دی باشد دِنِه

مژدگانی می شود مِشتِلقُنه

غمزه مونه ، تخمِ مرغان، مِرغُنه

زن زنِندون و کلید آمد کِلی

کولی آواره باشد قِل قِلی

شب شو و  کاشِم خزه ، پرچین پَرنِد

تب تو و  هامون هِمِند، افرا اَوِند

خوشه ی پروین شَشِک ، رخساره دیم

رویه دیم و شعله ها بل  ، تو دَریم

دان برون را هم هَمِنده هم بِریم

صخره می باشد چِکِل ، اشکم بِتیم

سرفه کالِش ، قاشق چوبی کَچِه

کودکان را بی گمان دان وَچ وَچه ( با کنارهم قرار دادن دو اسم جمع بسته می شود )

مرد بی مو و بز بی شاخ  دَغ

آسِنی افسانه باشد ، وَک وزغ

 گریه برمه ، چانه ی کج  ول چَنِه

درمنه جاج و زمین باشد بِنِه

نعره شیر و پلنگ هان ، ناره است

دان الک پَرجِن ، گره گهواره است

لوچ ابله ، شِفت و گِج دیوانه است

گَژدِم عقرَب ، باپِّلی پروانه است

زنبور آمد زِرزِم و درهم هِدی

نی لـَلِه باشد ، کدو تنبل کَدی

ای نگارین جعد زلفت فِرفِری

کفش کُوش و شب پره شو پَرپَری

بِفرِه ابرو ، اهل پرور پِلوِری

آینه آرینه ، انگشتر مِری

ببری و بیدار و ببراز و پلِنگ

نام سگ باشد: چو قِرواش و نِهِنگ

دانه چینه ، ناو نو و آنان وِشون

آغل گاوان کالُم ، دیشب اَشون

گرگ وِرگ و مرغ کِرگ و تاب تو

تخم تیم و چرک لیم و خواب خو

گت بزرگ و دود آتش دی بود

زانوان هردو پا زوندی بود

زیر دیگ هر پلو ، رَندی بود

میمون اینجا ای پسر شادی بود

شیر میشان را بدوشند در بَرِه

تا بسازند آرشِه و لور و کَره

بره ی نوزاد شد خالک وَرِه

پنجره شد نیمدری و دره ها هم دَردَره ( با کنارهم قرار دادن دو اسم جمع بسته می شود )

شاپ گام و خوردنی شد خاردِشا

جید جلد و بید می باشد وِشا

وَرده بلدرچین ، مُما مادربزرگ

گاو نر وِرزا ، بِلاسا شد سترگ

آب کام اندر دهان خالی بود

لانه مرغ و سگان کالی بود

استخوان خاصره باشد کَلِک

کرکس اَلِّه ، قوطی روغن چَلِک

قطره تِپِّه ، بازی کردن کا بکاردن

تپه روک و تاب خوردن تو بخاردن

مجلس سوگ و عزا شد مرگه سر

آنکه خوی تند دارد گرمه سر

تشنه تشنا ، کم زنافر ،دیدگان چَش

سِرنِه سرنا ،کُّره کاره ، تیرگون رَش

پا، پِه و مرجی عدس ، نیلی کَئو

تش پولا آتش زنه ، برگو بئو

کر بزن خرمن زدن ، دائم دِدار

امتداد و روبرو باشد هِدار

ترکه های روی بام آمد اِجار

رود خشک آمد لِوار اُفنِه  آن سو ،

سا سیاه و مزرعه آمد زمین 

قوزک پا قوق و خاکستر کِلین

دان مکان استراحت ، دَم زَنون

غضروف بند بدن ، نرم اَستغون

سالیان قبل شد پارِنِدِرا

روز بعد و بعد از آن فِردُندِرا

شد درخشش بَل بَل ودرمان رِمون

آرزو اَرمُن بود ، حالا اَلون

 

---

 

خاک من پرور
خاک من ای پرور خوش منظرم
عاشق روی تو منم دلبرم
تشنه ام از جام وجودت هنوز
مست سبوی توشدم سینه سوز
ای که برازنده تر از ملک جی
بر  تو سزد تاج شه و تخت کی
زینت شش دونگ توئی پرورم
چون تو شوم از همگان سر ترم
کاه و گلت عنبر و عود است مرا
خاک رهت مهر سجود است مرا
چشمه ی آب تو مرا همچو می
فصل بهارم با تو حتی به دی
مزرع و دامان تو همچون بهشت
گویی خدا از تو گرفت رو نوشت
ونوشه و شقایق و سنبلت
نرگس و پامچال و رز پرگلت
هد هد و قرقاول و تیهو ی تو
بز و کل و گوزن و آهوی تو
مسافر خسته چو شد میهمان
سرو  و صنوبر تو شد سایبان
دمی در آسایش و آسودگی
دم بزند با همه ی خستگی
عشق من ای کعبه ی راز و نیاز
خالق هستی ز تو شد سرفراز
مادر شیران و پلنگان و باز
از چه سبب خفته ای در خواب ناز
از چه غمینی ؟گو که شادت کنیم
جان ,طلبی ؟گو که نثارت کنیم
دشت تو سر مست جوانان شده
موسم خوشنودی یاران شده
وقت سحر گه شده و شادی ات
همت ما طالب آبادی ات
باز تو را ورد زبان می کنیم
شاخص و انگشت نشان می کنیم
زنده و جاوید , بمان برقرار
عمر تو بادا ز  هزار  تا هزار
گر چه علی گشته ز خاکش غریب
واله و شیدای تو باشد عجیب  … ( علی احمدیان پروری )

---

 پلور و چارصد خانوار             نداشتنه آروم قرار
 کاشکی که بلوانییبو            دعوا به صحرا نییبو
اوفتاب کالورد جه سر زوئه      اون ور ایوارجه پرزوئه
رجه بیو ون ارس دار             کالورد و من جانایوار
بارون ده گوتنه وارش            خارش گوتنه هارش
مازندرون یربند بیه               لله ون هفت بندبیه
هابه کدی ها به خیار          دیگه دنیه چاربدار
باموئه درزی و خیاط            تخت سر هاکارده وهبساط
کنی وه وه رخت دوجنه       پسر کنی دوماد بونه
نومزه دانه مونه مونه          پیشتر انه مره گونه
پییز عروسی گندیمیه         عاروس چر ویندیمه
فنر و لمپا و شیشه             آفن دره , تور و تاشه
دوش توره و چراغ موشی     بارده دیگه اون دلخاشی
هلی نی نی مره ونه           مم قاسم سی مره ونه
الله بال وپر ده کونه           چکل چیکون   سرونه 
  مشدی اگه پدا نیه               ون موزر صدا نیه
کالورد و رجه و ایوار              هستنه دایمبرقرار
اسا هارش جان برار            زارت دره یک کال دیفار
 بی عار خلق شهرستونی      درنه هر هفته  مهمونی
   لو زندنه دیفار دره              تر زندنه فک دار دره      
عاصیه بیچاره زرشک              نو ماشین و تازهچمشک

یور شونه باغ و در دره           خون برمنه اشکار وره

---

سروده ای از احمد ملکی

زدست زمانه دلم خون شده است

که رسم عشایر دگرگون شده است

نه چابک سوار و نه کهنه رباط

یلان و دلیران  برفتند ز یاد

کجایند مردان شیرین بیان

پریدند و رفتند همه از میان

ز دست زمانه بباید گریست

ز برنو بدستان دگر یاد نیست

دریغا کجایند شیران نر

تفنگهای برنو و اسب کهر

کجایند زن های چارقد به سر

نشینند و زایند شیران نر

---

مرگ

شعر از ناشناس 

پروریزه توسط رضا درویش

پیر بَویمِه إسا دیگِه کارچِه ماهِه

إشنامبِه عزراییله سَر و صِداهِه

گُوش هادین سَرگاذِشت آخِر راه

جانِ خادا هَستِه تِن پِشتُ و پِناه

خاک هیچ وَخت أز آدِمی سِر نَوونِه

آدِمی عِزاییلِوِه  دِر نَوونِه

بَمِردِه روز کِه یِک آخِیجِه مَستِمِه

مَعلومِه کِه أز فَقیری بیکَسِمِه

تا دَرِمِه هِیچ کَس أم خاهون  نیهِه

أم وُجود هیچ کَس گَمون نَیهِه

بَمِردِمِه جَم بُونِه فامیلُون

اونِم یِک درمیون چارتا فَقیرُن

إشنامبه وَچِویلِهِ بِرمِه زاری

بِرارِه آه و ناله و خاخِرِه موری

هِچکِس نَشونه وِشون سَردِره کَش هاییرِه

وشُوندِرِه دِلداری هادِئه خاش بالِه سَر بِییرِه

بِرار و خاخِرِم أنده نِدار!

پِر أز مُحِبَت !

کی هَستِه ون خَریدار؟

خُب هارشی مِردِشوردِرِه

 خَستِه کِه بُونِه

أم چِر مار گور دِ رِ گونِه

کله و چَشِه هَنو نِهیتِه اُورِ شَندِنِه اَم سَر

خیال کاندِه هَستِمِه وِنِه دَردِ سَر

بَشوردِه نَشوردِه اِما رِ اِئِلنِ تابوتِ سَر

اِسبِه جِلدِرِه پیچِنِه مِن دور و وَر

دیگه کم بونه همه ی درد سر

---

مهندس محمد رضا گودرزی

دوست فرهیخته ام رضای عزیز ، چند ماه گذشته ، پستی را درفیسبوک قرار داده اند که چند بیت شعر است . دیدم این شعر از لحاظ وزن و قافیه می لنگند . این چند بیتی که رضاجان نوشته اند مخدوش شده ی شعر بلندی هست که فرهود جلالی کندلوسی سال ها پیش سروده اند و در مازندران مورد استقبال مردم قرار گرفت.
شعر آقای کندلوسی الهام گرفته ی یک چهارپاره است از امیر پازواری شاعر دلسوخته و عاشق قرن نهم و دهم هجری که به زبان تبری شعر می گفت . این دوبیتی در کل تبرستان کهن بین عامه مردم رواج داشت . شما می توانید این چهارپاره را در کنزالاسرار مازندرانی ببینید:
قالی سرنیشتی، کوبِ تری ره یاد دار
امسـال سری پار ِوشنی ره یاد دار
اسب سواری دوش چپی ره یاد دار
چکمه دپوشی لینگ تلی ره یاد دار
***
من با اجازه رضا جان و آقای جلالی کندلوسی کمی در شعر دست برده ام و به گویش پروری نزدیک کرده ام. در اصطلاح امروزی پروریزه کرده ام . امیدوارم به بن مایه های اخلاقی نهفته در آن توجه شود ./ که میراث خود را بدارید دوست / که گنجی زپیشینیان اندروست .

امسال اگه سِر بویهی ، پارِسختی ره یاد نکن
حاجی ؛ تن اشکم پی بزو ، پارِ وشنی ره یاد نکن
وقتی که شق شق راه شونی لِنگِ تَلی رِه یاد نَکُن
بُبا ، ُممای یادگار، مرس و قلی ره یاد نکن
شکرِ خادا تن وضع خوبه، بیچارگی رِ ه یاد نَکُن
چهار نَفِر رِییس بوی ، گَتی خوردی رِه یاد نَکُن
چارجا تره ریش گیندنه ، قوم و خادی ره یاد نکن
تنیس و فوتبال کا بکن ، چو و گالی ره یاد نکن
چند تا زوون با یاد بِهیر ، خاش پلوِری رِه یاد نَکُن
لوسِتر دانی یا چلچراغ ،چراغ موشی ره یاد نکن
موز و آناناس ِ بخور ، اون ترش هلی ره یاد نکن
با شور و مستی جاز بزن ، خاش کتولی ره یاد نکن
سانتافه ره سوار بواش ، قاطر موشی ره یاد نکن
خاش توم ضعیف تر بَدیهی مردُنگی ره یادنکن
پلورِ نوم اِنه میون ، اون سروِری ره یاد نکن
اسا هستی نخارده مست ، فردا پیری ره یاد نکن
ویندی خاش حق جه نرسنی ؛ دلاوِری ره یاد نکن
چارتا؛ بی تربیت بَدی ؛ رجه ی خی ره یاد نکن
گونّه ، اِسا بادوک بوی ؛ تور و چلی ره یاد نکن
مردم پیاده ته سوار ، دَر به دَری ره یاد نکن
اون مبلِ سر تِه لم دِنی، کانه قالی ره یاد نکن
ماکروفر سولار دانی ؛ تندیرِ دی ره یاد نکن
ویلا بساتی رج به رج ، چاروه داری ره یاد نکن
قِوا تِنی نو بویه ، تَنگ و کَشی ره یاد نکن
آنتالیا ؛ با دور بزن ؛ اون ساستلی ره یاد نکن
تنگه و ایوار و کالورد، جازن پلی ره یاد نکن
هرروز گه دلتنگ بویهی؛ پشت خانه سی ره یاد نکن
به یاد شِرون وطن ؛ پلنگ کالی ره یاد نکن
قارنج و کوتر ؛ چَش به راه ؛ اون کُک دری ره یاد نکن
(توضیح : ساستِلی ، تنگه ، ایوار ، کالورد ، جازن پلی ، پشت خانه سی ، پلنگ کالی نام مناطق گوناگونی در پرور هستند)

---

شعر از مهندس محمد رضا گودرزی

لَــلهِ بِرمِه گَلی غم دانِه  اَمشو

میا اَسری وشَبنَم دانِه  اَمشو

چَمبِلی سر هِدائِه تَبِری ره

هِلالِه داغِ هَمَدم دانِه  اَمشو

برگردان :

نی گریان است و غم دارد امشب

هوای ابری ، اشک و شبنم دارد امشب

کبوتر کوهی آواز سرداد

لاله کوهی داغ همدم دارد امشب

---

 

آهنگها

آهنگ مَشدی بیه پِلوِری از آقای ابوالحسن خوشرو

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

آهنگ مَشدی از ارسلان طیبی

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

آهنگ مشدی پِلوری قدیمی ( نوار کاست ) همزمان با جنبش های جنگل …

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

آهنگ نماشون سَر از مهندس محمد رضا گودرزی

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

آهنگ کوچ از محمد رضا گودرزی

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

آهنگ اُنِما از مهندس محمد رضا گودرزی

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

آهنگ چَن تُوم که بیمِه دَر به دَر از مهندس محمد رضا گودرزی

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

آهنگ همین تِر گال بباره کاری از محمد ابراهیم عالمی با تلاش های مهندس محمد رضا گودرزی

هَمین تِر گال بِباره

قسمت نخست این آهنگ در مایه ماهور به روایت آقای محمد رضا گودرزی پروری این لحن با نام بومی , نوجش , در روستای پرور ( پلور ) , از روستاهای قدیم بخش دودانگه ( در گذشته دودانگه به پنج دهستان به نامهای پریم , بنافت , شهریارکوه ویا پشت کوه فعلی , بندرج و نرم آب تقسیم می شد ) در عروسی ها با ترجیع بند مه عروس پاپلی ره گل بباره , ته سر سنبل بباره اجرا می شد .

قسمت دوم آهنگ ( سه گاه ) مربوط به منطقه ی میانه ی مازندران است .

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

آهنگ قدیمی شَرح حال قدیم

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

نصاب پروری از مهندس محمد رضا گودرزی

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

پارِ وَشنی از مهندس محمد رضا گودرزی

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

اطلاعات جغرافیایی منطقه ی پرور ( گزارش صوتی )

برای دریافت هر یک از فایل ها روی آنها کلیک کنید …

♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫

 

دریافت کتاب پرور دیار فراموش شده اثر مهندس محمد رضا گودرزی

پرور دیار فراموش شده

دریافت کتاب عقاب کوهستان اثری از مهندس محمد رضا گودرزی

oghab kohestan

دریافت کتاب فرمانده ی من در مورد رشادت های امیر سرلشگر تکاور شهید عباس محمودیان

farmande

سوت و ناجش اثری از مهندس محمد رضا گودرزی

SOT O NAJESH

سرواجه اثری از مهندس محمد رضا گودرزی

sarvaje_ketabe samangan_1389pdf

خاطرات اعتماد السلطنه

khaterat etemadossaltane

با تشکر از آقای بزرگمهر احمدیان به خاطر ارسال این بخش

آخرین برنو اثری از هوشنگ ایرجی

برای دریافت هر کدام از کتاب ها بر روی آن کلیک کنید .

دوستان عزیز ضرب المثل هایی را که در کتاب سوت و ناجش و پرور دیار فراموش شده جناب مهندس محمد رضا گودرزی قرار ندارد برای ما ارسال کنید تا با نام شما در این قسمت در معرض نمایش همه ی دوستان قرار دهیم .

لغات

از دوستان و پرور دوستان گرامی خواهشمندم ، کلمات و لغت هایی را که در گویش پروری کمتر استفاده می شوند و یا دیگر کاربردی ندارند برای ما ارسال کنند . با تشکر